Heb jij ook wel eens van die momenten dat je denkt: ‘Dat was een boeiend gesprek? Heb je ook wel eens van die momenten waarop je denkt: ‘En goed gesprek, poeh, dat was xxx.’ En dan komt natuurlijk de volgende vraag die je jezelf kunt stellen: Wat maakt een echt goed gesprek echt goed?
Als je dat weet, dan lees / hoor ik het graag van je en ik beloof je dat ik hier in de komende tijd ruimschoots aandacht aan ga besteden. Ik weet er wel veel van, maar weet ook dat er in dit geval geen 100% kennis mogelijk is.
We hebben allemaal wel eens een goed gesprek. Uiteindelijk zijn we sociale, kudde-dieren. We houden allemaal van de interactie met anderen op zijn tijd. En natuurlijk zijn er verschillen. Sommigen van ons zoeken altijd de menigte op en anderen staan liever aan de kant. De interactie tussen mensen lijkt voor iedereen wel belangrijk.
Meer maatschappelijke aandacht voor het communicatievak
Het heeft even geduurd, maar het lijkt nu zo ver dat de meeste mensen ervan overtuigd zijn dat communicatie een belangrijke materie is in onze maatschappij. De meeste, grotere, bedrijven hebben een communicatie-deskundige in hun managementteam. Die deskundigen houden zich vooral bezig met communicatie via massamedia. Mooie folders, brochures, posters. Tegenwoordig hoort daar ook een degelijke website bij. Goed bezig, dus. Ik denk wel dat de vorm van communicatie waar ik het hier over heb, een goed gesprek, wat onderbelicht wordt. Terwijl het zo belangrijk kan zijn.
Een goed gesprek als informatiekanaal
Ik heb tijdens mijn studie communicatiewetenschap bij het vak informatiestromen, literatuur bestudeerd over de moord op John F. Kennedy in 1963. Lang geleden. Maar de Amerikanen hadden toen al ruimschoots toegang tot televisie en radio. Er is toen onderzoek gedaan naar kanalen die het nieuws verspreid van de moord hebben. De meeste mensen hebben het van anderen gehoord! Door een gesprek dus.
Komt bij mij meteen de herinnering aan 9/11, 10 jaar geleden, op. Probeer het maar zelf uit. Hoe hoorde jij voor het allereerst iets over de aanslag? Omdat iemand je erop attendeerde? Omdat je televisie zat te kijken? Of via het internet? Of via een ander communicatiekanaal?
Laat het me weten, ik ben benieuwd.
Ik was thuis en denk dat ik het via het radiojournaal van Studio Brussel hoorde. De rest van de dag heb ik TV gekeken. Zie ook hier en zie vooral ook het citaat van Margriet van der Heijden, dat niet over communicatie, maar over geheugen gaat:
“Een rijkdom aan details biedt vooral de illusie van authenticiteit, schrijven de Amerikaanse hoogleraren Christopher Chabris en Daniel Simmons in hun boek De onzichtbare gorilla. Ze merkten het zelf toen ze naaste collega’s en familieleden naar 9/11 vroegen. Die verhalen strookten helemaal niet met elkaar. X wist zeker dat hij het nieuws van Y had gehoord en direct naar Z was gelopen. Maar Z zei juist dat hij het nieuws aan X had overgebracht. En Y dacht weer dat hij uit gewoonte de tv had aangezet. Enzovoorts.
In een veel systematischer onderzoek werden studenten direct na de ramp, en vervolgens een week, zes weken en 32 weken later over 9/11 ondervraagd. En? Inderdaad: geen detail was veilig. Gezelschappen veranderden van samenstelling, de klok verschoof, kamers verwisselden… Alleen één ding bleef gelijk: de studenten waren rotsvast van de betrouwbaarheid van hun flitsherinneringen overtuigd.”
Dat is een snelle reactie! En een uitgebreide. Mooi, dat je laat zien dat interpersoonlijke communicatie en interpretatie, zeker als het over zoiets dramatisch gaat, weinig betrouwbaar zijn, ook niet in een goed gesprek.